متولدین دهه 60 و آنهایی که حوالی سالهای 81 تا 84 به دنبال استخدام در ادارات و دستگاههای دولتی و اجرایی کشور بودند، به خاطر دارند که آن زمان ادارات و سازمانهای دولتی اجازه برگزاری آزمون استخدامی مستقل را نداشتند بلکه آزمونی مشترک و سراسری(چیزی شبیه کنکور) که آن سالها به "آزمون استخدام ادواری" معروف بود، به تناوب در چند حوزه کشور برگزار می شد و نتایج آن(که در قالب رتبه اعلام می شد)، با اعتباری دو ساله، مبنای استخدام در تمام ادارات و سازمانهای دولتی و وابسته به دولت بود. این روند مدتی بعد و با روی کار آمدن محمود احمدی نژاد کلاً متوقف شد و روند استخدام با توقفی طولانی، سرانجام آنهم به صورت نصفه و نیمه به سازمانها و ادارات دولتی تفویض شد.

گویا مدیران سازمان مدیریت و برنامه ریزی آن زمان (و در رأس آنها آقای عسکری آزاد) که طراح این ایده بودند، اکنون و در دولت یازدهم قصد احیاء مجدد این آزمون را دارند. این افراد معتقدند برای جذب شایسته ترها، به روز رسانی روشهای ارزیابی و جذب نیروی انسانی، حذف اعمال سلیقه و روشهای غیر حرفه ای و در یک کلام تحقق عدالت استخدامی، چاره ای جز تغییر روال موجود نیست. آنها می گویند جایگزینی برخی روابط و اعمال سلیقه ها به جای ضوابط و مقررات، منجر به بروز مشکلات جدی در روال استخدام دولت شده و برگزاری آزمونهای مشترک با هدایت و نظارت یک سیستم مرکزی، تنها راه پایان دادن به وضعیت نابسامان موجود و رسیدن حق به حقدار است.

ویژگیهای آزمون جدید :

دستورالعمل برگزاری آزمون فراگیر، مفصل و طولانی است. چیزی حدود 13صفحه. از آنجا که شاید خیلی از دوستان حوصله خواندن آن را نداشته باشند یا برخی از مطالب آن برایشان مفید نباشد، در اینجا خلاصه ای از بخشهای مهم را به انتخاب مسیر ایرانی تقدیمتان می کنیم. ضمن این که امکان دسترسی به متن کامل دستورالعمل از طریق این لینک برای علاقه مندان مهیاست.

توجه داشته باشید که مبنای اقدام، اطلاعیه های ثبت نام سازمان سنجش است. اطلاعیه اولیه این آزمون بر روی سایت سازمان سنجش قرار دارد و اطلاعات تکمیلی همزمان با آغاز ثبت نام از دهم فروردین ارایه خواهد شد.

خلاصه ای از نکات مهم و کاربردی دستورالعمل آزمون مشترک فراگیر:

تغییر روال استخدام: از این پس استخدام در دستگاه‌های اجرایی، از میان داوطلبان واجد شرایط که نمرات لازم را در امتحان مشترک و مصاحبه استخدامی بر اساس ضوابط این دستورالعمل کسب کرده باشند و از نظر گزینش اخلاقی- عقیدتی واجد شرایط تشخیص داده شوند، صورت خواهد گرفت.

دفعات برگزاری: امتحان مشترک فراگیر حداکثر دوبار در سال (در ماه‌های اردیبهشت و آبان) با راهبری و نظارت معاونت توسعه و توسط مؤسسه مجری ( مؤسسه تأیید صلاحیت‌شده دولتی - نظیر سازمان سنجش آموزش کشور، مرکز آموزش مدیریت دولتی و…- ، تعاونی و یا خصوصی که توسط معاونت توسعه به عنوان مسؤول اجرای امتحان مشترک تعیین می‌گردند)، برگزار می‌شود.

نحوه انتخاب شغل: در زمان ثبت‌نام، داوطلبان استخدام با توجه به شرایط احراز اعلام‌شده، علاوه بر انتخاب شغل و محل جغرافیایی مورد تقاضا به عنوان انتخاب اصلی، می‌توانند حداکثر تا سه (۳) گزینه دیگر در زمینه دستگاه اجرایی، محل جغرافیایی خدمت و یا شغل را مشروط بر اینکه در یک «خوشه شغلی» قرار گیرند، انتخاب نمایند.

خوشه شغلی: مجموعه‌ای از دو یا چند شغل است که با توجه به تجانس، همگونی وظایف و تحصیلات مورد نیاز در شرایط احراز آنها، توسط معاونت توسعه تعیین و در یک مجموعه قرار می‌گیرند. خوشه‌های شغلی تعیین‌شده، مبنای امتحانات مشترک خواهند بود و چنانچه برخی از مشاغل در هیچ‌یک از خوشه‌های شغلی قرار نگیرند، در این صورت شغل مورد نظر مبنای امتحان مشترک قرار خواهد گرفت.

حیطه عمومی امتحان: سنجش توانمندی‌ها و معلومات عمومی داوطلبان استخدام، شامل دانش عمومی، هوش و استعداد یادگیری، توانمندی ذهنی و روانشناختی و اطلاعات و معلومات پایه است که به صورت کتبی برگزار می‌شود.

حیطه تخصصی امتحان: سنجش دانش و معلومات تخصصی داوطلبان استخدام است که برای تصدی شغل مورد نظر به صورت کتبی برگزار می‌شود.

مواد امتحان عمومی، به شرح زیر تعیین می‌شود:
۱-معارف اسلامی
۲-زبان و ادبیات فارسی
۳-اطلاعات عمومی، دانش اجتماعی و حقوق اساسی
۴-ریاضی و آمار مقدماتی
۵-زبان انگلیسی عمومی
۶-هوش و توانمندی‌های ذهنی
۷-فنآوری اطلاعات


مواد امتحان تخصصی امتحان مشترک: بر اساس دانش و مهارت‌های تخصصی متناسب با خوشه‌های شغلی یا مشاغل، با هماهنگی دستگاه‌های اجرایی و نظارت معاونت توسعه، توسط مؤسسه مجری تهیه می‌گردد.

تعداد سؤالات امتحان عمومی: حداقل ۱۰۰ و حداکثر ۱۵۰ سؤال خواهد بود که به صورت چهارگزینه‌ای و با احتساب یک سوم نمره منفی طراحی خواهد شد.

تعداد سؤالات حیطه‌های تخصصی در امتحان مشترک: با توجه به خوشه شغلی مورد نظر و به صورت چهارگزینه‌ای با احتساب یک سوم نمره منفی حداقل ۵۰ و حداکثر ۱۰۰ سؤال خواهد بود.


حد نصاب: برای قبولی،کسب حداقل پنجاه درصد (٪۵۰) بالاترین نمره مکتسبه (بر حسب درصد) از مجموع دو حیطه عمومی و تخصصی (با ارزش وزنی برابر) الزامی می‌باشد.

مدارک مربوط به کسب مهارت‌های هفت‌گانه :(ICDL) باید توسط داوطلبان حداکثر یک ماه پس از اعلام تأیید گزینش، صادره از مراکز و مؤسسات تأیید صلاحیت‌شده توسط معاونت توسعه ارائه شود.

مصاحبه های استخدامی: دستگاه‌های اجرایی می‌توانند نسبت به انجام مصاحبه‌های استخدامی از پذیرفته‌شدگان امتحان مشترک اقدام نمایند. شرط لازم برای انتخاب افراد جهت انجام مصاحبه استخدامی، کسب حد نصاب می‌باشد و انتخاب افراد بر اساس مجموع نمره فضلی انان (با وزن چهل درصد (۴۰٪) برای حیطه عمومی و شصت درصد (۶۰٪) برای حیطه تخصصی) به تعداد سه (۳) برابر ظرفیت پذیرش در هر شغل و محل مورد تقاضا صورت می‌پذیرد.

ترکیب نهایی نمرات: دستگاه اجرایی موظف است پس از برگزاری مصاحبه استخدامی، نسبت به معرفی افراد اصلی به گزینش بر اساس مجموع نمره فضلی آنان با وزن ۷۰٪ برای امتحان مشترک (با در نظر گرفتن وزن‌های تعیین‌شده برای حیطه‌های عمومی و تخصصی در ماده ۱۵) و ۳۰٪ برای مصاحبه استخدامی، به تعداد یک برابر ظرفیت پذیرش اقدام نماید.

تبصره ۱- در صورت عدم برگزاری مصاحبه استخدامی، برای معرفی افراد دارای حد نصاب به گزینش، بر اساس مجموع نمره فضلی آنان (با وزن ۴۰٪ برای حیطه عمومی و ۶۰٪ برای حیطه تخصصی) برابر تعداد ظرفیت پذیرش اقدام می‌گردد.

تبصره ۲- در صورت مساوی بودن نمرات مکتسبه داوطلبان، اولویت معرفی به گزینش به ترتیب با شاغلین قراردادی دستگاه اجرایی، افراد بومی شهرستان و بومی استان می‌باشد.

امتیاز داوطلبان بومی: نمره داوطلبان بومی استان با ضریب «یک و دو دهم» (۱.۲) و بومی شهرستان با ضریب «یک و چهار دهم» (۱.۴) نمره مکتسبه در هر حیطه از امتحان مشترک و مصاحبه استخدامی محاسبه می‌گردد.

امتیاز داوطلبان بومی مناطق محروم: تخصیص مجوزهای استخدامی مربوط به مناطق محروم و کمتر توسعه یافته تا صد در صد (۱۰۰٪) به نیروهای بومی آن مناطق با پیشنهاد دستگاه اجرایی و تأیید معاونت توسعه امکان‌پذیر است.

تعریف داوطلب بومی: افرادی که حداقل دارای یکی از ویژگی‌های زیر باشند، داوطلب بومی تلقی می‌گردند:

الف- شهرستان یا استان محل تولد داوطلب یا همسر وی با شهرستان یا استان محل مورد تقاضا برای استخدام یکی باشد.

ب- همسر و فرزندان کارمندان رسمی و پیمانی دولت و یا نیروهای مسلح (اعم از شاغل و یا بازنشسته) که شهرستان یا استان محل خدمت فعلی یا بازنشستگی آنان با شهرستان یا استان محل مورد تقاضا برای استخدام آنان یکی باشد.

ج- داوطلب حداقل چهار (۴) سال از سنوات تحصیلی (ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان و یا دانشگاه) را به صورت متوالی یا متناوب در شهرستان و یا استان محل مورد تقاضا برای استخدام طی کرده باشد.

د- داوطلب یا پدر، مادر و یا همسر وی، حداقل چهار (۴) سال سابقه پرداخت حق بیمه در شهرستان و یا استان محل مورد تقاضا برای استخدام را داشته باشند (پرداخت حق بیمه به مدت تعیین‌شده صرفاً توسط یکی از موارد مذکور قابل احتساب است).

تبصره- مبنای استان و شهرستان برای تعیین بومی بودن، تقسیمات کشوری در زمان ثبت‌نام می‌باشد.


امتیاز کارکنان قراردادی: به نمرات مکتسبه کارکنان قراردادی که دارای شماره شناسه می‌باشند، به ازاء هر سال سابقه خدمت در هر یک از دستگاه‌های اجرایی، دو درصد و حداکثر تا بیست درصد (۲۰٪) نمره کل، در هر یک از حیطه‌های امتحان مشترک و مصاحبه استخدامی آنان اضافه خواهد شد.


امتیاز کارکنان قراردادی قبول شده در دوره های قبل آزمون: استخدام پیمانی کارکنان قراردادی دارای شماره شناسه شاغل در دستگاه‌های اجرایی که در آزمون‌های استخدام ادواری سال‌های ۱۳۸۱، ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴ موضوع بند (۷) تصویب‌نامه شماره ۲۵۲۹۶/ت۲۵۰۸۶ مورخ ۲۹/۵/۱۳۸۰ هیأت وزیران، شرکت نموده و دارای کارنامه مجاز می‌باشند، از محل مجوزهای استخدامی مأخوذه توسط دستگاه اجرایی و در صورت وجود پست سازمانی بلاتصدی متناسب با رشته تحصیلی آنان، اعتبارات مصوب و داشتن شرایط عمومی استخدام، امکان‌پذیر می‌باشد.

ایثارگران مشمول قوانین و مقررات خاص خود می‌باشند.

سهمیه استخدامی معلولین در صورت کسب حد نصاب، سه درصد (۳٪) است.

به امید موفقیت شما در این آزمون