خشم یک هیجان طبیعی است که همه ما آن را احساس کرده ایم بنابراین اکثر کسانی که وارد زندگی زناشویی شده اند حتماً گاهی اوقات با خشم و عصبانیت همسرشان مواجه شده اند. اما برای برخی از همسران، به نظر می رسد که خشم و عصبانیت یک بخش ثابت و عضو دایم روابط است.
چگونه خشم کلید می خورد؟
برای بسیاری از زوجین، خشم و عصبانیت تنها در زمان بحث و مشاجره و اختلافات طرفین شکل می گیرد.
برخی دیگر از افراد، براساس پیشینه خانوادگی که دارند، آموخته اند که در هر زمان که دچار ناکامی شدند و یا شرایط بر وفق مرادشان نبود، خشم و عصبانیت خود را نشان دهند. در این دسته از افراد خشم یک واکنش آموخته شده است که برگرفته از سابقه خانوادگی آنها و نحوه رویارویی والدین آنها با مسائل است.
دسته دیگری از افراد زمانی که دچار استرس و اضطراب می شوند، در برابر محرک های بیرونی واکنش خشم را نشان می دهند. ولی ما در این مقاله سعی داریم در مورد زوجینی صحبت کنیم که یکی از طرفین دائماً در حال ابراز خشم است و با این نحوه رفتار همسرشان را مستاصل کرده اند.
خشم یک هیجان است که هنوز نمود رفتاری پیدا نکرده است اما پرخاشگری رفتاری است که در اثر خشم شکل می گیرد
اگر همسر شما همیشه عصبانی به نظر می رسد و شما (به عنوان همسر) دلیل آن را نمی دانید و از طرف دیگر رفتارهای همسرتان شما را نیز وارد ورطه عصبانیت می کند، این مطالب را مورد توجه قرار دهید:
قبل از اینکه وارد بحث اصلی خود شویم بهتر است تفاوت بین خشم و پرخاشگری را عنوان کنیم، خشم یک هیجان است که هنوز نمود رفتاری پیدا نکرده است اما پرخاشگری رفتاری است که در اثر خشم شکل می گیرد. برای مثال گلاویز شدن، کتک زدن، پرت کردن وسایل و ... از جمله واکنش های پرخاشگرانه است. اگر شما جز آن دسته از زنانی هستید که همسرتان دچار این مشکل است، اولین توصیه ما به شما این است که حتماً همسرتان را نزد متخصصان ذی ربط ارجاع دهید. چرا که شکل شما جز از طریق دریافت کمک های تخصصی درمان پذیر نیست.
زندگی با یک فرد عصبانی
اگر شما فردی هستید که با یک همسر عصبانی زندگی می کنید احتمالاً این وضعیت باعث استیصال، ناامیدی و آشفتگی و ناراحتی شما شده است. توجه داشته باشید که پیشرفت خشم در روابط زناشویی به دو صورت شکل می گیرد:
- افرادی که آهسته آهسته خشم شان به اوج می رسد اما این ویژگی در آنها دائمی است، یعنی همواره حالت دعوا و درگیری دارند.
- افرادی که عصبانیت شان انفجاری و ناگهانی است و با هر محرک بی اهمیت و ناچیزی دچار انفجار خشم می شوند.
راهبردهای سازگاری
هر چند که شما دارای یک همسر عصبانی هستید اما ناامید نباشید دنبال کردن این نکات، به شما کمک خواهد کرد که اثرات تخریبی این رفتار همسرتان را کاهش داده و روابط تان را اصلاح کنید.
یک نکته
« اگر همسر شما جزء آن دسته افرادی است که عصبانیت وی آهسته آهسته به اوج می رسد، بنابراین شما باید توجه کنید که چه رفتارها، صحبت ها و به طور کلی چه محرک هایی باعث تحریک همسرتان می شود. سعی کنید این محرک ها را شناخته و مانع از بروز آنها شوید و از طرف دیگر برای جلوگیری از پیشروی خشم همسرتان، به تشویق یک گفتگوی صادقانه و نقادانه با همسرتان بپردازید.»
آرامش خود را حفظ کنید
اگر زمانی که همسرتان دچار خشم و عصبانیت می شود شما نیز واکنش های عصبی نشان می دهید باید بدانید که همیشه "خشم، هیزم خشم است"، بنابراین اگر می بینید که همسرتان عصبانی شده، شما آرامش خود را حفظ کنید.
احساسات همسر خود را بشناسید و درک کنید
در مواقع عصبانیت همسرتان، به طور صریح به ایشان عنوان کنید « به نظر می رسد عصبانی شدی » و اگر دیدید شرایط خوب است بگویید «من می توانم درک کنم که علت عصبانیت تو چه چیزی است » از این طریق همدلی و همراهی خود را به همسرتان نشان می دهید و مانع از ادامه یافتن یک اختلاف شدیدتر می شوید.
اگر همسر شما جزء آن دسته افرادی است که عصبانیت وی آهسته آهسته به اوج می رسد، بنابراین شما باید توجه کنید که چه رفتارها، صحبت ها و به طور کلی چه محرک هایی باعث تحریک همسرتان می شود.
نشان دهید که شنونده خوبی برای صحبت های همسرتان هستید
علت عصبانیت افراد عموماً آن است که احساس می کنند اطرافیان، احساسات و صحبت های آنها را درک نمی کنند و یا جدی نمی گیرند. بنابراین نشان دهید که شنونده خوبی برای صحبت های او هستید لذا در هنگام گفتگو، با همسرتان تماس چشمی برقرار کنید و به چشم های اونگاه کنید. با تکان دادن سر، نشان دهید که متوجه گفتار او هستید و حتی بعضی کلمات او را تکرار با صحبت های او را خلاصه کنید تا همسرتان متوجه شود که به او توجه دارید.
احساسات و ترس های خود را با همسرتان سهیم شوید
اگر شما هم در برابر رفتارهای همسرتان احساس خشم می کنید، احساس خود را به او بیان کنید. اگر احساس عصبی بودن، نگرانی و آشفتگی و... می کنید آنها را با همسرتان در میان بگذارید، این روش به هر دو شما خواهد آموخت که به جای تکیه بر داد و فریاد، به طور منطقی تر گفتگو کرده و احساسات خود با یکدیگر شریک شوید.
پیام های صلح را پیدا کنید
گاهی اوقات انجام برخی اقدامات از جانب شما باعث خاتمه یافتن عصبانیت همسرتان و درگیرها می شود. برای مثال شما می توانید (در صورت نیاز) از همسرتان عذر خواهی کنید و یا پشیمانی تان در مورد اتفاق رخ داده را ابراز کنید. حتی اگر امکان کنترل شرایط وجود دارد، پیشنهاد سازش دهید.
یک نکته
هنگامی که همسرتان عصبانی و خشمگین است موقع مناسبی برای ارائه دلیل نیست.باید هدف تان آرام کردن او و از التهاب انداختن جوّ و فضا باشد. وقتی که عصبانیت او بر طرف شد می توانید دور هم بنشیند و صحبت کنید. ضمن صحبت هایتان به او بگویید که هنگام خشم و عصبانیت او، چه احساسی پیدا می کنید و بگویید که دوست دارید در آینده دیگر این وضعیت تکرار نشود.
فرصت بهانه گیری به همسرتان ندهید
این روش در مواقعی که می خواهید بهانه های بی دلیل را از همسرتان بگیرید تا عصبانی نشود، بسیار مفید است. به جای آن که با شوهرتان بحث کنید و سبب بیشر شدن عصبانیت او شوید، می توانید تا حدودی با او موافقت کنید. مثلاً گفتن چیزی مثل «شما همیشه بیرون می روید، شما هرگز به من فکر نمی کنید». می تواند این طور به ذهن برساند که « شاید اخیراً بیش از اندازه بیرون می روی »و یا « شما خیلی خودخواه هستید، اگر یک شب بخواهم بیرون بروم شما مثل یک پرستار بچه با من برخورد می کنید » و مسلما باعث شعله ور شدن آتش خشم و غضب همسرتان می شود و بهانه ای به دست همسر عصبانی می دهد، بنابراین به جای به کار گیری این نوع صحبت می توانید عنوان کنید:« گاهی اوقات انتظار دارم که بیشتر از بچه مراقبت کنید»
از روش تأکید منفی استفاده کنید
زمانی که بین شما و همسرتان خشم و درگیری شکل می گیرد، اگر این درگیری طبیعی باشد، تلاش برای معذرت خواهی، حق دادن به یکدیگر و .. کاملاً عادی است این روش باعث می شود که شما و همسرتان از طریق یک روش منطقی و آرام به بحث و درگیری خاتمه دهید. برای مثال اگر بدون اطلاع همسرتان از منزل خارج شدید و او را عصبانی کردید، بهتر است اشتباه خود را پذیرفته و به همسرتان بگویید «معذرت می خواهم کاملاً حق با شماست».
عزت نفس خود را حفظ کنید
زمانی که همسری عصبانی و پرخاشگر داشته باشید، نیاز است که توجه بیشتری بر عزت نفس خود داشته باشید. زندگی با فردی که همیشه عصبانی است، با فریاد شما را صدا می زند، زود تحریک می شود و... ممکن است هر کسی را از پای در آورد و خود کارآمدی شما را زیر سوال ببرد. بنابراین لازم است که شما تکنیک ها ی حفظ آرامش و استرس را بیاموزید.
یک طرح دراز مدت
بهترین روش برای مدیریت خشم آن است که اصلاً اجازه خشمگین شدن به خودتان ندهید، اگر هم یک زمینه تحریکی بین شما و همسرتان وجود دارد، قبل از اینکه یکی از شما دو نفر از کوره در برود، بر روی مهارت های ارتباطی تان کار کنید.