بنا به آمار در حال حاضر ۱۰ درصد كودكان ۶ ساله و ۱۷ درصد نوجوانان ۱۵ ساله در كشورمان مبتلا به چاقى مزمن هستند كه اثرات آنها در بزرگسالى بروز خواهد كرد.

متأسفانه طى ۲۰ سال گذشته تعداد بچه هاى مبتلا به چاقى در ايران، سه برابر شده است و اين در حالى است كه چاقى، عوارضى همچون افزايش فشارخون،ديابت، بالارفتن چربى خون، بيمارى هاى قلبى و عروقى و پوكى استخوان را درپى دارد.
پزشكان چاقى كودكان را شامل افزايش بيش از حد شاخص توده بدن و از رژيم هاى نامناسب، عادات بد غذايى، تبليغات و مهم‌تر از همه مشكلات ناشى از مصرف چيپس و پفك و تغذيه ناسالم مى دانند و بر اين باورند كه براى پيشگيرى ازاين عوارض و داشتن سلامت كامل، بايد از افزايش وزن كودكان جلوگيرى كرد.

همچنين در دهمين كنگره تغذيه ايران يك محقق انستيتو تحقيقات تغذيه و صنايع غذايى كشور گفت: 5۱۰‎/درصد از دانش آموزان كشور چاق هستند و در عين حال۹‎/۵ درصداز آنان نيز صبحانه نمى‌خورند.

«آناهيتا هوشيار راد» با ارائه مقاله اى در خصوص تأثير عادات غذايى بر شيوع چاقى در كودكان دبستانى افزود: نتايج مطالعه بر روى يكهزار دانش آموز نشان مى‌دهد كه نخوردن صبحانه و مصرف غذاهاى آماده با شيوع چاقى كودكان ارتباط دارد.

به اعتقاد كارشناسان تغذيه، مصرف صبحانه باعث افزايش دريافت انرژى و مواد مغذى شده و در حفظ اندام مناسب و قدرت يادگيرى و حافظه كوتاه مدت بسيار تأثيرگذار است و نخوردن صبحانه باعث سوء تغذيه شده و مى‌تواند در رشد فيزيكى نيز اختلال ايجاد كند.

همچنين مصرف يك صبحانه كامل تأثير زيادى در كاهش وزن دارد زيرا خوردن صبحانه باعث كنترل اشتها مى‌شود و ميل به خوردن شيرينى و نشاسته را بر طرف و دريافت الياف و ميوهاى ويتامين دار بيشترى را در بدن فراهم مى كند.

ميان وعده هاى كشنده

براساس پژوهش ها مصرف تنقلات بى ارزش مانند انواع پفك، چيپس، نوشابه هاى گازدار، سس‌هاى چرب و.‎/‎/ ازجمله دلايل شيوع انواع سوءتغذيه در كودكان كشورمان است.

در ايران ۸۰۰ هزار كودك زير ۵ سال دچار كوتاه قدى متوسط و شديد هستند. يعنى به دليل مصرف نكردن غذاى كافى، دچار سوء تغذيه مزمن هستند. دريافت كم مواد غذايى ابتدا موجب كاهش وزن كودك مى‌شود و اگر اين كم غذايى ادامه يابد، به تدريج، كودك خود را با اين وضع منطبق مى‌كند. يعنى قد و قامت او كوچك مى‌شود تا بتواند با غذاى كم به بقاى خود ادامه دهد. به همين دليل كوتاه قدى تغذيه‌اى به عنوان يك شاخص ارزيابى توسعه، در جهان مطرح است.

در حال حاضر ۸۰درصد كودكان دچار بيمارى ناشى از سوءتغذيه هستند، اين بيمارى با خوردن مواد غذايى داراى آهن، روى، كلسيم، پروتئين و ويتامين كه در غذاهاى گوشتى و سبزيجات و تنقلات سنتى مثل «آجيل» وجود دارد، برطرف مى‌شود.

كارشناسان تغذيه معتقدند در صورت پيشگيرى نكردن از استفاده از مواد بى خاصيت و تنقلات غيرمغذى در آينده اى نه چندان دور با ۸۰درصد كودكان مبتلا به بيمارى كم خونى و كمبود آهن روبه رو مى‌شويم به طورى كه اين بيمارى مثل سرماخوردگى شايع مى‌شود.

بنابراين امروزه تغييرات زيادى در رژيم غذايى لازم است تا سلامت بچه‌ها و جوانان تضمين شود و از چاقى دوران طفوليت و بيماريهاى كرونرى رايج در آنها جلوگيرى شود.

مطالعات اخير دانشمندان نشان مى‌دهد بايد ۳۰درصد از پروتئين درغذاى كودكان از منابع گياهى باشد، كه قسمت اعظم اين منابع از طريق سويا تأمين مى‌شود.

سويا به عنوان يك غذاى پيشگيرى كننده، ريسك ابتلا به بيماريها را كاهش مى‌دهد و تهيه برگرهاى گياهى متشكل از سويا با توجه به داشتن چربى پائين و بدون كلسترول به جاى همبرگر در مدارس مى‌تواند ريسك ابتلا به بيمارى‌هاى قلبى و عروقى را در بين دانش آموزان كاهش داد.

اين در حالى است كه اغلب غذاها و ميان وعده هاى مورد مصرف در مدارس و خانواده ها بر مبناى كلسترول و چربى هاى اشباع شده است و اين موضوع موجب بالا رفتن آمار بيمارى‌هاى قلبى عروقى و چاقى در بين كودكان شده است.

پفك وچيپس يكى از اين ميان وعده‌ها است. براساس مطالعات، پفك ۹ برابر حجم خود آب جذب مى‌كند. كودك با خوردن پفك و به دنبال آن آب احساس سيرى كاذب كرده و در نتيجه از خوردن غذاى سفره محروم و دچار كمبود تغذيه اى مى‌شود.

مصرف چيپس نيز به دليل شورى و روغن زياد، اين خطرات را به دنبال دارد. كارشناسان تغذيه توصيه مى‌كنند در صورت مصرف اينگونه تنقلات، بسيار كم و از انواع معتبر آنها با بسته بندى بهداشتى استفاده شود، زيرا چيپس‌هاى فله اى در روغن چند بار مصرف درست مى‌شوند كه احتمال سرطان‌زايى دارند. چيپس نيز موجب سيرى كاذب مى‌شود و به دليل اينكه تمام مواد مغذى مورد نياز براى رشد كودكان را در بر ندارد، مصرف مداوم آن قبل از غذا موجب دلزدگى كودك از غذاهاى اصلى و در نتيجه كمبودهاى غذايى مى‌‌شود.

مصرف نمك به منظور خوشمزه شدن چيپس و پفك به مقدار زياد، سبب آسيب به كليه‌ها، تغيير ذائقه افراد به شورخوارى، آب در بدن و در نتيجه تورم بافت‌ها و افزايش فشار خون و سكته‌هاى قلبى و مغزى مى‌شود.

استفاده از روغن با ترانس بالا در تهيه چيپس و پفك منجر به افزايش وزن، چربى خون و در نهايت بيمارى‌هاى قلبى-عروقى مى‌شود. همچنين استفاده از روغن‌هايى كه چندين بار براى سرخ كردن استفاده مى‌شوند و غالباً بوى روغن سوخته و رنگ كدر و مات به محصول مى‌دهند از جمله خطرناك ترين مواردى است كه مى‌تواند منجر به مسموم وسرطان زا شدن محصول خصوصاً چيپس شود. گرما ديدن اين محصول طى فرآيند سرخ شدن منجر به ايجاد راديكال‌هاى آزاد پر اكسيد مى‌شود. اين مواد زيانى شبيه به مواد شيميايى موجود در دود سيگار دارند و سبب ابتلاى افراد به سرطان ريه، سينه و مثانه مى‌شود.

مصرف رنگ نارنجى تارترازين در پفك باعث بروز اختلالات رفتارى، اضطراب، تندخويى و آلرژى كودكان مى‌شود.

به علت وجود هيدراتهاى كربن قابل تخمير در چيپس و پفك فرصت براى رشد باكترى‌هاى دهانى فراهم مى‌شود كه نتيجه آن پوسيدگى دندان‌هاست. همچنين مصرف اين دو محصول چسبندگى روده را افزايش داده و عمل دفع را مشكل مى‌كند.

در چيپس معمولاً لكه‌هاى سبزى مشاهده مى‌شود كه مربوط به ماده سمى سولانين است و مصرف آن باعث ايجاد بيمارى هاى گوارشى و عصبى مى‌شود.

همچنين خوردن تنقلات فانتزى، كم خونى را در انسان به ارمغان مى‌آورد.

سيب زمينى‌هاى قاتل

سيب زمينى سرخ شده و چيپس سالانه قربانى‌هاى زيادى مى‌گيرند!
دانشمندان موفق به كشف ماده بسيار سمى به نام «آكريلاميد» شده اند كه به خصوص در سيب زمينى سرخ كرده و چيپس به وفور يافت مى‌شود.

سازمان خواربار جهانى ( (fao) و سازمان جهانى بهداشت who) ) اعلام كردند غذاهايى مانند چيپس‌هاى سيب زمينى، قهوه و محصولات غله‌اى مانند نان و بيسكويت كه در حرارت بسيار بالا توليد مى‌شوند، ممكن است حاوى تركيبى سرطان زا به نام آكريلاميد باشند. 35 كارشناس از ۱۲ كشور كه اين گزارش را تهيه كرده‌اند معتقدند غذاهايى كه ميزان كربوهيدرات آنها بالا و پروتئين آنها كم است در صورت تهيه در دماى بالاتر از ۱۲۰ درجه، در آنها «آكريلاميد» توليد مى‌شود.

آكريلاميد يك ماده اسيدى سرطان‌زا است كه هنگام سرخ كردن مواد كربوهيدراتى (كه داراى تركيبات كربن ، اكسيژن و هيدروژن هستند) ايجاد مى‌شود، اما مقدار آن در چيپس سيب زمينى بيشتر است.

هنگام سرخ كردن يك كيلوگرم چيپس سيب زمينى تا ۳۵۴۴ ميكروگرم آكريلاميد ايجاد مى‌شود. اما هنگام آب پز كردن مواد غذايى، اين اسيد سرطان‌زا توليد نمى‌‌شود.

طبق پژوهش‌هاى دانشمندان مختلف، آكريلاميد در مقايسه با مواد سمى ديگر شناخته شده درگوشت گاو يا انواع بيمارى‌هاى پوستى مى‌تواند براى انسانها تا صدبرابر خطرناك‌تر باشد. آكريلاميد زمانى خود را نمايان مى‌كند كه محصولات غذايى بر اثر حرارت و خشكى تغيير حالت دهند.

دكتر آمرى نيا، متخصص تغذيه در مورد آكريلاميد مى‌گويد: ماده سمى آكريلاميد (acrylamide)، موجود درسيب زمينى سرخ كرده و چيپس منجر به مرگ مى‌‌شود. با تضعيف سيستم ايمنى بدن، ابتلا به بيمارى‌هاى عفونى و سرطان را افزايش مى‌دهد.

عوارض عصبى اين سم شامل اختلال در هوشيارى، ضعف، تحريك پذيرى و تغييرات رفتارى است. اختلالات بارورى همچون تغيير در رفتارهاى جنسى، نابارورى و سقط، تحريك و قرمزى پوست و نيز قرمزى چشم‌ها و عفونت‌‌هاى چشمى از ديگر عوارض آكريلاميد است.

آكريلاميد در مقايسه با ساير موادسمى شناخته شده در مواد غذايى مى تواند صدها برابر خطرناك‌تر باشد. در صورت سرخ شدن مواد غذايى حاوى قند و آلبومين، سم آكريلاميد توليد مى‌شود.

بنابراين تا جايى كه ممكن است از خوردن سيب زمينى سرخ كرده و چيپس پرهيز كنيد. اما اگر نتوانستيد در برابر نخوردن اين مواد غذايى مقاومت كنيد، براى كاهش آكريلاميد در سيب زمينى سرخ كرده و چيپس، اين موارد را به خاطر بسپاريد:

سيب زمينى را هيچگاه در يخچال نگهدارى نكنيد. بايد از سرخ كردن سيب زمينى هاى لك دار خوددارى كنيد و آن را در حرارت كم و مدت زمان كوتاه سرخ كنيد.

قبل از استفاده و پخت سيب زمينى، آن را پوست كنده و لااقل به مدت يك ساعت در آب قرار دهيد. قرار دادن سيب زمينى در آب قبل از سرخ كردن، قند موجود در سيب زمينى را جذب كرده و به اين ترتيب امكان تشكيل آكريلاميد كاهش مى‌يابد.

اگر سيب زمينى را در آب نگذاشتيد، آن را قبل از سرخ كردن آب پز كنيد. سيب زمينى آب پز شده در هنگام سرخ كردن آكريلاميد كمترى توليد می‌كند.

استفاده از روغن جامد به جاى روغن مايع، به دليل جلوگيرى از داغ شدن بيش از حد روغن و اكسيداسيون سريع آن، در كاهش توليد آكريلاميد مؤثر است.

گروهى از مواد غذايى مانند گوشت قرمز، ماهى، شير، پنير، ماكارونى، برنج، سبزيجات و انواع ميوه‌ها آكريلاميد ندارند و حتى در صورت سرخ شدن نيز آكريلاميد توليد نمى‌كنند. براى همين سعى كنيد كه در برنامه غذايى روزانه خود بيشتر از اينگونه مواد غذايى استفاده كنيد.

كارشناسان توصيه مى‌كنند با مصرف ميوه و سبزى در وعده هاى غذايى خود، ضرر اين ماده سرطان‌زا را تعديل كنيد.

forum.o2download.com